Հինգերորդը, որը տալիս եմ երեխաներին, մտավոր կախվածության դասն է:
Այս կետը թերևս միակն էր, որ հակասական ու իրարամերժ մտքերի առիթ դարձավ: Այո՛, մի կողմից դպրոցը, կարգերը, այդ կարգերով առաջնորդվող ուսուցիչն է որոշում՝ ինչ սովորեցնել, ինչը կարևորել, ինչը՝ ոչ: Սրա արդյունքում ձևավորվում է միշտ հրահանգի սպասող անհատ, բայց մյուս կողմից ուղղորդում պետք է, վերջապես ամբողջությամբ չես կարող կտրվել այն աշխարհից, որի մասնիկն ես, այն աշխարհից, որն ամեն վայրկյան փոփոխվում է ու ստիպում քայլել իր տեմպով: Ի՞նչ կլինի, եթե մեզնից յուրքանչյուրը որոշի, որ լավագույն բժիշկն ինքն է ու չդիմի մասնագետի, որ լավագույն հոգեբանն ինքն է, լավագույն գիտնականն ինքն է, ամենաճիշտ վարքն իրենն է… Ազատ մտածողության, ազատ ընտրության կողմնակից լինելով կարծում եմ, որ սահմաններ պետք են. ազատությունն ամենաթողության վերածվել չի կարող:
Читать далее
Քրիստինե Գրիգորյան 